Sangà ri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangà ri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangà ris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangà ris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangà rigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bà licou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 Ã 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 Ã 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )
Milo-fueio(-di-grà ndi-fueio)
Achillea macrophylla
Asteraceae Compositae
Nom en français : Achillée à grandes feuilles.
Descripcioun :Aquéu milo-fueio trachis dins li prado à rousèu (mafourbié) de mountagno sus sòu séusous. Coume soun noum lou dis fai de gròssi fueio, gaire óudouranto, emé de tros pulèu grand e en lanço, li radié souda à la baso (fotò). Li flour coumpausado an de flouroun emé 5 à 6 ligulo.
Usanço :La planto èi dicho vunerà ri, aleva d'acò, couneissèn ges d'usanço particuliero. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 0,3 Ã 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 Ã 1,3 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 Ã 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Prado à rousèu
- Orle de bos
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Achillea macrophylla L., 1753